Wel of niet vaccineren tegen corona? Dit zijn je rechten!
Gezonde jongeren tussen de 12 en 18 jaar mogen zich sinds begin juli 2021 laten vaccineren tegen corona. Daarom heb je van de overheid een uitnodiging ontvangen. Misschien heb je je al laten vaccineren, of heb je besloten dat je niet gevaccineerd wil worden. Misschien twijfel je nog. Om jou en je ouders/voogd te helpen om een goede keuze te maken, hebben we de kinderrechten die komen kijken bij het wel of niet vaccineren tegen corona, op een rijtje gezet.
Je hebt recht op vaccinatie
Dit valt onder het recht op de best mogelijke gezondheidszorg. Dat betekent niet dat je je moet laten vaccineren. Je mág je laten vaccineren. Het Pfizer vaccin en het Moderna vaccin zijn goedgekeurd voor jongeren van 12 jaar en ouder. Je krijgt 2 prikken in je bovenarm. Tussen de prikken zitten minimaal 21 (Pfizer) of 28 dagen (Moderna). Als je al corona hebt gehad, krijg je maar 1 prik.
Je hebt het recht om zelf te beslissen
Als je 16 of 17 jaar bent, mag je zelf bepalen of je je wil laten vaccineren tegen corona of niet. Jongeren tussen de 12 en 16 jaar moeten samen met hun ouders/voogd beslissen, maar jouw mening geeft de doorslag als jullie er samen niet uitkomen. In de wet staat dat je besluit ‘weloverwogen’ moet zijn, dat betekent dat je er goed over nagedacht moet hebben.
Je hebt recht op informatie
Om je te helpen een weloverwogen keuze te maken, heb je begrijpelijke en neutrale informatie nodig. Je hebt recht op toegang tot die informatie. Dat betekent dat de overheid jou moet (laten) voorzien van passende informatie over vaccineren.
Jouw belang als kind staat voorop
Het gaat erom dat de keuze die jij maakt, in jouw belang moet zijn. Welke keuze het meest in jouw belang is, mag je zelf bepalen. Jij beslist welk argument of welke argumenten voor jou het zwaarst wegen. Dat is voor iedere jongere verschillend. Iedere jongere is anders.
Je hebt recht op de best mogelijke gezondheid
- De meeste jongeren worden nauwelijks ziek van corona.
- Een klein aantal jongeren wordt na een coronabesmetting, ook als ze niet tot een risicogroep behoren, wel ernstig ziek. Een iets grotere groep heeft nog lang last van coronaklachten. Dat noemen ze long COVID (Engels voor langdurige corona).
- 7 tot 14 dagen na de tweede prik zijn de meeste jongeren beschermd tegen corona.
- De vaccins beschermen niet 100% tegen corona. Sommige jongeren krijgen, ook al zijn ze gevaccineerd, toch corona. De kans daarop is bij de deltavariant iets groter.
- Als je na vaccinatie corona krijgt, word je over het algemeen minder (ernstig) ziek.
- Het is onduidelijk hoe lang de vaccins tegen corona beschermen. Er wordt nagedacht over de noodzaak van een derde prik.
- Het is onzeker of en in hoeverre de vaccins bescherming bieden tegen nu nog onbekende varianten.
Je hebt recht op bescherming
- Na vaccinatie hebben jongeren net iets vaker last van bijwerkingen. Het gaat bijvoorbeeld om pijn rondom de prikplek, hoofdpijn en/of vermoeidheid. Deze klachten verdwijnen vaak na een paar dagen weer.
- In zeldzame gevallen kunnen er na vaccinatie ontstekingen aan de hartspier of het hartzakje ontstaan. Meestal is er sprake van volledig herstel.
- De vaccins zijn gebaseerd op een nieuwe techniek en pas kortgeleden ontwikkeld. Daarom zijn er nog geen gegevens bekend over de eventuele risico’s op de langere termijn. Daar wordt onderzoek naar gedaan.
- Landen denken verschillend over het vaccineren van (gezonde) jongeren. De leeftijdsgrenzen lopen uiteen. In sommige landen moet je voor vaccinatie, net als in Nederland, minimaal 12 zijn, in andere 16 of zelfs 18 jaar.
Je hebt het recht om je zo goed mogelijk te ontwikkelen
Daaronder vallen een aantal rechten. Je hebt recht op een sociaal leven, op onderwijs, op de best mogelijke mentale gezondheid, op sport en spel en deelname aan het artistieke en culturele leven. Bij maatregelen om de verspreiding van het coronavirus te beperken, lopen deze rechten mogelijk gevaar. Dat geldt ook voor het recht op bescherming tegen geweld, misbruik en verwaarlozing. Zo zijn er aanwijzingen dat de lockdowns hebben geleid tot een stijging van het aantal gevallen van kindermishandeling.
- Na volledige vaccinatie hoef je niet in quarantaine (tenzij je corona hebt).
- Er zijn al veel (kwetsbare) mensen gevaccineerd. Dat maakt de kans op nieuwe lockdowns en schoolsluitingen kleiner.
- Voor toegang tot bepaalde activiteiten of evenementen heb je de keuze tussen een vaccinatiebewijs, een negatieve coronatest of een herstelbewijs.
Je hebt recht op een eigen mening
Het kan zijn dat je het belangrijk vindt om andere mensen zo goed mogelijk te beschermen door je te laten vaccineren. Iemand uit je gezin, je familie of klas bijvoorbeeld. Of misschien wil je een steentje bijdragen aan de samenleving als geheel, omdat jij daar ook onderdeel van bent. Het kan ook zijn dat andere dingen voor jou zwaarder wegen. Er is geen goed of fout. Waar het om gaat, is dat je recht hebt op je eigen mening.
- De kans dat je anderen besmet is na vaccinatie kleiner.
- Als ook de groep jongeren onder de 18 jaar zich laat vaccineren, neemt het aantal coronabesmettingen, ziekenhuisopnames en sterfte waarschijnlijk verder af. Hoe groot dat effect kan zijn, is niet precies te zeggen.