Het aantal kinderen in Ghanese weeshuizen is volgens UNICEF de afgelopen jaren enorm gestegen. Volgens de meest recente cijfers gaat het om 4.432 kinderen in 114 tehuizen. Slechts drie van deze instellingen zijn van de overheid, de rest is allemaal privé opgezet. Veel adoptieprocedures gaan ook vanuit deze weeshuizen en kennen een gebrek aan controle. Defence for Children is voorzitter van Better Care Network Nederland (BCNN) dat vrijwilligersorganisaties adviseert in het aanbieden van verantwoord vrijwilligerswerk met kinderen; waarbij kindertehuizen niet in het aanbod horen.

Veelal geen weeskinderen

De term weeshuis is misleidend. De overgrote meerderheid (ruim 80%) van de kinderen in tehuizen in namelijk geen wees, maar heeft nog één of beide ouders. Daarom is de term 'kindertehuizen' beter. Er is behoefte naar kindertehuizen om aan de vraag van vrijwilligers te voldoen, dus zijn er weeskindjes nodig. En die zijn er niet genoeg. „Het risico bestaat dat kinderen opzettelijk bij hun ouders worden weggehaald en in een kinderhuis terechtkomen", zegt Laura Westendorp van UNICEF naar aanleiding van een project in Ghana.

De afgelopen 50 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de gevolgen van het opgroeien in tehuizen. Het bewijs van de schadelijke effecten daarvan is overweldigend. Opgroeien in een kinderhuis is nadelig voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Hun IQ is lager, hun lengte is korter en hun gewicht blijft achter bij dat van kinderen die opgroeien in gezinnen.

Geen vrijwilligers naar kindertehuizen

Hoewel vrijwilligersorganisaties erkennen dat veranderingen noodzakelijk zijn, blijkt het ook lastig te zijn om te bepalen wat er dan precies nodig is en hoe. Travel4Change heeft recentelijk besloten geen nieuwe vrijwilligers meer naar kinderhuizen te sturen. Henk Boelman van Travel4Change: "In het verleden hebben we vrijwilligers uitgezonden die voor langere tijd met veel liefde, professionaliteit en energie in een kindertehuis geholpen hebben. Helaas is het ook meerdere malen voorgekomen dat de kinderen door vrijwilligers als knuffelbeertje gezien werden en als selfie-modellen. We hebben er nu voor gezorgd dat de noodzaak voor vrijwilligers op het project minder is geworden door het aannemen van goed lokaal personeel."

Meer informatie

Better Care Network International voert campagne om weeshuistoerisme wereldwijd een halt toe te roepen Stop Weeshuistoerisme

In de documentaire #doinggood wordt een Nederlandse vrijwilliger in een Zuid-Afrikaans weeshuis gevolgd en worden de dilemma's waar hij al snel tegen aanloopt, helder in beeld gebracht.