Op woensdag 23 november 2022 wordt de Rijksbegroting van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) besproken in de Tweede Kamer. Defence for Children verwelkomt het feit dat er in deze begroting aandacht wordt besteed aan kansengelijkheid. Tegelijkertijd roept de begroting veel vragen op, onder andere over de realisatie van inclusief onderwijs.

Verhouding begroting tot coalitieakkoord

Voorafgaand aan het debat van 23 november konden Tweede Kamerleden schriftelijke vragen stellen over de begroting. Kamerleden vroegen het ministerie van OCW hoe de maatregelen die in de Rijksbegroting worden aangekondigd voor inclusiever onderwijs, zich verhouden tot het streven naar inclusief onderwijs zoals opgenomen in het coalitieakkoord. Het ministerie antwoordde dat het gaat over dezelfde maatregelen en doelgroep en dat de strekking van beide termen verglijkbaar is.  

Integratie is geen inclusie

Defence for Children benadrukt dat het ministerie hier twee begrippen door elkaar haalt. De term ‘inclusiever onderwijs’ duidt op meer integratie. Integratie is niet hetzelfde als inclusie. Dit wordt ook duidelijk aangegeven door het VN-Comité dat toezicht houdt op de naleving van het VN-Verdrag Handicap, waarin het recht op inclusief onderwijs is neergelegd. Het VN-Comité zegt dat het belangrijk is om het verschil tussen integratie en inclusie te herkennen. Inclusie is geen kwestie van het simpelweg integreren van kinderen met een beperking, ongeacht hun uitdagingen en behoeften, in het regulier onderwijs.

Het ministerie lijkt nog altijd niet voornemens om het huidige gesegregeerde onderwijssysteem van regulier en speciaal onderwijs los te laten. Inclusie kan in een gesegregeerde systeem nooit worden bereikt. Een dergelijk systeem kan alleen tot meer integratie leiden. Hoewel er op grond van het internationale kinderrechtenkader een zekere mate van speciaal onderwijs mag blijven bestaan, moet een inclusief onderwijssysteem de norm worden en onderwijs in een speciale vorm een ultimum remedium. Daarbij dient in alle situaties keuzevrijheid het uitgangspunt te zijn.

‘Open einde’-post

Met het streven naar het inclusiever maken van het gesegregeerde systeem, is er volgens Defence for Children sprake van een ‘open einde’-post. Want hoe wordt gemeten of het onderwijssysteem inclusiever is geworden en wanneer is het inclusief genoeg? Oftewel: wanneer wordt er volgens het ministerie aan de verdragsverplichtingen voldaan? Daarnaast vindt Defence for Children het opvallend dat het ministerie, zo blijkt uit de antwoorden op de schriftelijke vragen die zijn gesteld, nog geen enkele uitspraak kan doen over het beschikbare budget voor de routekaart naar inclusief onderwijs. Wij roepen het ministerie op om de ambitie om één inclusief onderwijssysteem te realiseren, conform verdragsverplichtingen, nu echt te omarmen en voldoende budget beschikbaar te stellen.