Zes jonge kinderrechtenverdedigers, waaronder de 16-jarige Miatta uit Liberia, roepen de Verenigde Naties op tot structurele participatie van jongeren om mee te praten over gevolgen van en de toekomst na de coronacrisis. Miatta: “Tijdens corona zijn er veel kinderrechtenschendingen tegen meisjes in Liberia: meisjes worden verkracht en krijgen te maken met vroegtijdig en gedwongen kindhuwelijken, kinderarbeid en schadelijke traditionele praktijken. Ook worden meisjes blootgesteld aan seksueel misbruik door naaste familieleden.” Miatta deelt haar ervaringen op 9 juli tijdens een paneldiscussie over de aanpak van corona geleid door de bekende meisjesrechtenverdediger Mellicentia (18) uit Sierra Leone. Andere deelnemende jonge kinderrechtenverdedigers zijn Memory uit Malawi, Paul uit Ghana en Hope, Maria en Beccie uit Schotland. Ze agenderen onder meer de impact van corona op meisjesrechten, geestelijke gezondheid en jongerenparticipatie, corona preventie- en responsinitiatieven en hun visie op een periode na corona.

Jeugd is de grootse stakeholder in de toekomst

De door jongeren geleide paneldiscussie vindt plaats in het kader van de 44ste sessie van de VN-Mensenrechtenraad in Genève met een focus op gender en de High Level Political Forum (HLPF) in New York over de actie die nodig is om de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals, SDG’s) in 2030 te behalen. Naast de kinderrechtenverdedigers die deelnemen aan dit panel, schuiven ook de Nederlandse jongerenvertegenwoordigers van de Verenigde Naties Hajar en Aoife online aan, die zich net als Miatta de komende weken inzetten om een sterk jongerengeluid te laten horen tijdens deze internationale sessies en fora. Hajar: “Er is nog een lange weg te gaan voor de stem van jongeren als gelijk wordt behandeld aan die van andere generaties. De besluiten die vandaag worden genomen, of het nu gaat om nationale politiek of in een plaatselijke dorp of school, hebben effect op de jonge generatie. De jeugd is de grootste stakeholder in de toekomst die we vandaag creëren, daarnaast hebben we het recht om gehoord te worden. Daarom is het belangrijk dat onze stem gehoord wordt.”

Impact van corona op meisjesrechten

Hoewel lockdowns en quarantaines essentieel zijn om corona te onderdrukken, levert dit voor veel jongeren een onzekere en gevaarlijke situatie op. In de afgelopen maanden is er in veel landen een stijging in het aantal gevallen van huiselijk geweld en onbedoelde zwangerschappen. Zo geeft Miatta aan dat dit ook in Liberia het geval is, in het hele land en door alle lagen van de bevolking. Het probleem is volgens Memory uit Malawi ook dat het leven van kinderen nu voornamelijk in huis is, waardoor kinderen bij dreiging niet naar een docent of klasgenoot op school kunnen gaan voor hulp. Toegang tot school is voor veel kinderen en jongeren ook niet beschikbaar vanwege armoede, geeft Beccie uit Schotland aan. Zij lopen een achterstand op door thuisonderwijs. Voor Maria uit Schotland, is er nu alleen online psychologische hulp beschikbaar, wat voor haar niet afdoende is. Kinderen en jongeren protesteren niet voor niets tegen de maatregelen om corona tegen te gaan om van hun rechten te genieten. De Verenigde Naties hebben een deadline van 2030 vastgesteld om de SDG's te bereiken en om onder andere meisjesbesnijdenis te beëindigen. De jonge meisjesrechtenverdedigers vrezen dat dit doel onwaarschijnlijk is, gezien de toename van deze praktijken gedurende de coronapandemie. Moderator Mellicentia bevestigt dit: “We wachten niet op rechtvaardigheid, we gaan er zelf achteraan.”

Maatschappelijke ruimte voor meisjes als mensenrechtenverdedigers

Gendergerelateerd geweld en de stijgende voedselprijzen zorgen voor grote protesten en meisjes riskeren door deelname vaak hun persoonlijke veiligheid. Meisjes die zich willen inzetten als kinderrechtenverdedigers staan voor bijzondere uitdagingen en vereisen speciale bescherming tijdens en na corona. In veel landen is het zijn van een meisje alleen al vaak genoeg reden om meisjes te ontzeggen van hun recht op vrijheid van meningsuiting en gelijke kansen om deel te nemen. Meisjes die zich uitspreken en deelnemen aan activisme, kunnen worden bedreigd, zowel online als offline. In juli 2019 heeft de VN-Mensenrechtenraad een resolutie aangenomen waarin meisjes als mensenrechtenverdedigers worden erkend. De VN dringt er met deze resolutie op aan dat staten dit ook mogelijk maken. Zij moeten zorgen voor 'een goed klimaat voor de volledige, zinvolle en gelijkwaardige deelname van vrouwenrechtenorganisaties, feministische groeperingen en mensenrechtenverdedigers voor meisjes en vrouwen.’

Girls Advocacy Alliance

De Girls Advocacy Alliance vindt het belangrijk dat meisjes veilig kunnen samen komen en zich kunnen organiseren en uitspreken zowel online als offline. De vergaderingen van de VN zouden toegankelijk moeten zijn voor meisjes en jonge vrouwen om aan deel te nemen. Jonge meisjesrechtenverdedigers zouden ook beter beschermen en ondersteund moeten worden binnen de VN-omgeving. Dit heeft Defence for Children International in juni 2020 samen met de Girls Advocacy Alliance meegenomen in haar aanbevelingen aan de Speciaal Rapporteur van de VN voor de rechten op vrijheid van vreedzame vergadering en vereniging. 

De Girls Advocacy Alliance blijft opkomen voor meisjesrechten, inclusief de rechten van meisjes om veilig te kunnen participeren en hun stem kunnen laten horen op nationale en internationale platforms. GAA is een samenwerking tussen Plan International Nederland, Terre des Hommes en Defence for Children – ECPAT. Het programma wordt uitgevoerd in strategisch partnerschap met het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Meer informatie

• Aanbevelingen Defence for Children International en GAA aan de Speciaal Rapporteur van de VN
• Mellicentia bij de VN over haar strijd voor meisjesrechten
• Klik hier voor het Girls Advocacy Alliance Programma

<Foto Mellicentia bij de VN in Genève>