Er zijn toenemende zorgen over mensenhandel en uitbuiting van jongeren, met name niet-begeleide minderjarigen, in en rondom de asielopvang. 85% van de medewerkers in de asielketen die wij dit jaar getraind hebben binnen het programma Kind en Uitbuiting, gaf aan vermoedens te hebben dat hun jongeren hiermee te maken hebben.

Criminele netwerken, illegale arbeid en seksueel misbruik

Jongeren in de asielopvang worden geronseld door criminele netwerken voor het plegen van delicten, uitgebuit in illegale arbeid of seksueel misbruikt en verhandeld. 85% van de medewerkers in de asielketen die wij dit jaar getraind hebben binnen het project Kind en Uitbuiting, gaf aan vermoedens te hebben dat hun jongeren hiermee te maken hebben. Bij criminele uitbuiting dragen zij de dubbele last van slachtoffer en vermeende dader. De signalen die wij in dit project krijgen van professionals die met deze jongeren werken, geven grote reden tot zorg.

Kwetsbaarheid jonge asielzoekers vergroot door opvangsysteem

De kwetsbaarheid van jonge asielzoekers, in het bijzonder niet-begeleide minderjarigen, wordt nog verder vergroot door de druk op het opvangsysteem. Dit zorgt voor vele verhuizingen, gebrek aan intensieve begeleiding en zorg, lange procedures en het ontbreken van zinvolle dagbesteding. Daarbij komt dat steeds meer niet-begeleide minderjarigen langdurig moeten wachten door de lange doorlooptijden van zowel de asielprocedure als de procedure voor gezinshereniging, wat hen onrustig, gefrustreerd en onzeker maakt. Het gebrek aan toekomstperspectief maakt hen extra kwetsbaar voor het ronselen door criminelen.

Aanbevelingen

Samen met Rode Kruis, Fier en CKM (Centrum Kinderhandel & Mensenhandel) hebben wij aan de Tweede Kamer, in aanloop naar het Kamerdebat op dinsdag 23 september, de volgende aanbevelingen gedaan. 

1. Maak jonge asielzoekers minder kwetsbaar voor uitbuiting, door de situatie in de opvang te verbeteren en perspectief te bieden
2. Werk aan het op tijd herkennen van jonge slachtoffers
3. Organiseer passende hulp en bescherming, onder andere via jeugdzorg

Lees meer in de brief aan de Tweede Kamer.

Recht op begeleiding en bescherming

Kinderen en jongeren in de opvang hebben recht op begeleiding en bescherming tegen uitbuiting en misbruik. Wat op het eerste gezicht onbegrepen of lastig gedrag lijkt, kan een signaal zijn van een schrijnende uitbuitingssituatie. Met goede begeleiding, tijdige signalering en gericht ingrijpen kunnen we voorkomen dat kwetsbare kinderen levenslange trauma’s oplopen, wordt de aanpak van mensenhandel geïntensiveerd en daders sneller opgespoord. 

Over het project Kind en Uitbuiting

In het project Kind en Uitbuiting werken Defence for Children Nederland, Fier (landelijk expert op het gebied van seksueel geweld, uitbuiting en eerkwesties) en Rode Kruis aan versterking van de positie van minderjarige slachtoffers van seksuele en criminele uitbuiting. Dit doen wij via onderzoek, deskundigheidsbevordering en een campagne voor professionals die met jongeren werken. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid financiert Kind en Uitbuiting. Het project valt onder het landelijke Actieprogramma Samen tegen Mensenhandel.