Mijlpaal uitspraak van de Hoge Raad: de belangen van kinderen moeten voortaan zwaar meewegen bij huisuitzettingen
De Hoge Raad heeft een belangrijke uitspraak gedaan die kinderen beter moet beschermen tegen dakloosheid bij een huisuitzetting. Rechters zijn voortaan verplicht om veel bewuster te kijken naar de gevolgen van een huisuitzetting voor de ontwikkeling, veiligheid en stabiliteit van kinderen.
Afgelopen mei hebben advocaten van advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek schriftelijke opmerkingen ingediend bij de Hoge Raad namens Defence for Children Nederland. Dat het advies over de toepassing van artikel 3 van het VN-Kinderrechtenverdrag is meegenomen, zien wij als een grote stap vooruit in de bescherming van de rechten van kinderen in huisuitzettingszaken.
Belangen van het kind krijgen hoge prioriteit
De Hoge Raad oordeelt dat rechters verplicht zijn om goed te onderzoeken of een woningontruiming, op welke grond dan ook, kinderen treft. Dat moet vanaf nu in elke zaak zorgvuldig worden meegewogen. Wanneer kinderen betrokken zijn, is de rechter verplicht om tijdens de zitting aan alle partijen te vragen welke oplossingen er mogelijk zijn, bijvoorbeeld of er alternatieve huisvesting beschikbaar is. Zo wordt voorkomen dat kinderen op straat belanden.
Betere bescherming tegen dakloosheid
Als een rechter toch moet besluiten dat een huisuitzetting doorgaat, kan de rechter maatregelen nemen om kinderen te beschermen. Dit geeft rechters concrete handvatten om te voorkomen dat kinderen plotseling dakloos worden. Denk aan:
- een langere termijn geven voordat een ontruiming mag plaatsvinden;
- het tijdelijk uitstellen van de beslissing totdat er een oplossing is voor het gezin;
- of bepalen dat een ontruiming alleen mag doorgaan als er passende opvang is voor het gezin.
Belangrijke juridische overwegingen
In de uitspraak benadrukt de Hoge Raad dat rechters altijd eerst moeten kijken naar wat een huisuitzetting betekent voor de kinderen die er wonen. Het VN-Kinderrechtenverdrag verplicht hen om de belangen van kinderen zwaar te laten meewegen. Denk daarbij aan hun recht op een veilig thuis en het recht om bij hun ouders te blijven.
Dat betekent niet dat de belangen van kinderen automatisch altijd de doorslag geven. De rechter moet alle omstandigheden meenemen: wat is er precies aan de hand, wat zijn de belangen van de verhuurder, en wat zijn de realistisch mogelijkheden voor andere huisvesting. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat het uit elkaar halen van gezinnen zoveel mogelijk moet worden voorkomen en kinderdakloosheid onaanvaardbaar is.
Tegelijkertijd zegt de Hoge Raad dat het voorkomen van dakloosheid of gezinsontwrichting niet alleen de verantwoordelijkheid van de verhuurder is. Ook ouders, gemeenten en andere instanties spelen een belangrijke rol in het dragen van deze verantwoordelijkheden. Daarbij oordeelt de rechter ook naar hoe de problemen die leiden tot huisuitzetting zijn ontstaan. Echter benadrukt de Hoge Raad dat dit niets verandert aan het feit dat de belangen van het kind altijd zwaar zullen meewegen.
Een stap in de goede richting
Wij zijn verheugd dat de Hoge Raad kinderrechten centraal stelt. De uitspraak is uiteindelijk geen oplossing voor dakloosheid maar wél een grote stap in de toegang tot het recht voor kinderen. Zo is er een belangrijke stap gezet richting een Nederland waarin geen enkel kind zonder een veilige plek hoeft te leven. Defence for Children Nederland blijft zich inzetten als advocaat van alle kinderen, om dit doel werkelijkheid te maken.