Veroordeling mensenhandel vanwege uitbuiting minderjarigen
De rechtbank Den Haag heeft een 49-jarige man veroordeeld voor een woninginbraak en het daarbij uitbuiten van zijn twee neefjes van twaalf en veertien. Defence for Children - ECPAT heeft deze zaak op de voet gevolgd en constateert dat in Nederland steeds meer aandacht is voor minderjarige slachtoffers van uitbuiting bij strafbare activiteiten.
Woninginbraak gepleegd onder aansturing volwassene
In het kader van de projecten Protection First en Mario werd Defence for Children - ECPAT in januari door de politie op de hoogte gebracht van deze zaak, waarbij het vermoeden was dat de twee neefjes waren ingezet door hun oom voor het plegen van een woninginbraak. Op 10 januari 2014 reed de oom met de twee neefjes naar een woning in Wassenaar en liet hen de inbraak plegen. De jongens forceerden een raam aan de achterzijde van de woning en klommen naar binnen. Ze maakten daarbij een iPod en sieraden buit. Een oplettende buurtbewoner die het niet vertrouwde, waarschuwde de politie, waarna ze allen werden ingerekend.
Toen de jongens werden verhoord, wilden zij nauwelijks praten. Wel verklaarden zij sinds een paar dagen bij hun oom en tante in Nederland te verblijven. De ene jongen verklaarde te zijn geboren te Straatsburg, Frankrijk. De andere in Duitsland. De neven verklaarden bij hun oma in Luik, België, te wonen. Na afloop van de voorlopige hechtenis werden zij opgehaald door de oma.
Veroordeling zonder verklaring minderjarige slachtoffers
De oom is veroordeeld voor inbraak en uitbuiting van zijn neefjes. Dit is opvallend omdat de man stelde dat de inbraak een initiatief was van de jongens zelf; hij had ze enkel een lift gegeven. De advocaat van de verdachte verzocht om de jongens als getuigen te horen, maar de officier van Justitie kon de jongens niet opsporen. Ze bleken niet te verblijven op het opgegeven adres in België. Het is onbekend waar de jongens nu zijn.
Ondanks het ontbreken van een getuigenverklaring van de neefjes, heeft het toch tot een veroordeling van de man geleid. Onder andere werd overwogen dat de jongens damessieraden hadden gestolen, waarin twaalf- en veertienjarigen normaalgesproken vanuit zichzelf geen interesse tonen. Verder overweegt de rechter dat de jongens zeer jong waren, onbekend waren in Nederland, laat staan Wassenaar, en enkel Frans spraken. Terwijl de jongens inbraken, is de man rondjes blijven rijden. Bovendien waren de verklaringen van de man zelf over de reden van zijn bezoek aan Wassenaar leugenachtig. Zo zou hij een vriend bezoeken in een asielzoekerscentrum (terwijl zich in Wassenaar geen asielzoekerscentrum meer bevindt).
Defence for Children – ECPAT pleit er al langer voor dat in mensenhandelzaken een getuigenverklaring van minderjarigen niet nodig hoeft te zijn. Het strafrechtelijke proces kan zeer intensief zijn voor minderjarigen, potentieel beschadigend, en daarmee niet altijd in het belang van het kind. Bovendien, zo blijkt ook uit deze zaak, is het mogelijk om zonder verklaring van een minderjarige door middel van feiten en omstandigheden tot voldoende bewijslast te komen.
Kwetsbaar om opnieuw slachtoffer te worden
Defence for Children – ECPAT is positief over de (h)erkenning van uitbuiting bij strafbare activiteiten. Echter, zorgen bestaan over de bescherming van deze minderjarigen tegen re-victimisatie. De twee jonge neefjes zijn nu onvindbaar en hun identiteit is onduidelijk. Uit onderzoek naar de vingerafdrukken van de in Duitsland geboren jongen blijkt dat hij in de Belgische informatiesystemen geregistreerd staat onder twee verschillenden namen. De oom van de jongens stond in België geregistreerd onder 33 aliassen.
Defence for Children – ECPAT maakt zich zorgen dat de identiteit van de jongens niet voldoende is onderzocht, en dat zij nu onvindbaar zijn. Hierdoor lopen zij het risico opnieuw slachtoffer te worden van uitbuiting.