Het is een trieste en schokkende prestatie: volgens de Britse organisatie Internet Watch Foundation (IWF) staat Nederland al jaren aan de top als het gaat om het hosten van online kindermisbruik. Niet alleen het absolute aantal webadressen stijgt (van 28.000 naar 48.900), ook het aandeel in het geheel gaat omhoog (van 35,6% tot 47%). Dit blijkt vandaag uit het jaarverslag van de IWF. Defence for Children – ECPAT pleit voor een intensievere aanpak in Nederland door zowel de overheid als de private sector.

Hoewel het Meldpunt Kinderporno rekent met andere cijfers, blijft de omvang en de ernst van het probleem gelijk. Het Meldpunt Kinderporno kijkt naar de cijfers van InHope, een netwerk van 46 meldpunten uit 40 landen. Volgens InHope host de VS 43 procent van de beelden (nummer 1 wereldwijd) en Nederland 19 procent (nummer 2). Het verschil in percentages zou worden veroorzaakt doordat de IWF actief naar beelden in Nederland op zoek gaat, terwijl InHope alleen kijkt naar beelden waar meldingen over worden gedaan. Bovendien heeft InHope cijfers uit 2017 en de IWF uit 2018.

Cijfers zijn indicatief

Het is altijd lastig om illegale praktijken exact in cijfers uit te drukken, het grootste deel onttrekt zich aan het zicht van de buitenwereld. Toch beschouwt Defence for Children - ECPAT de cijfers van IWF als indicatief. Het laat zien dat de hoeveelheid beelden van kindermisbruik op Nederlandse servers enorm is en groeit. Dat is een realiteit waar de Nederlandse overheid iets mee moet.

Gender

Volgens de IWF zijn 78 procent van de kinderen op de beelden meisjes, 17 procent jongens en in 4 procent van de gevallen zijn zowel jongens als meisjes te zien. In 1 procent van gevallen is niet mogelijk het geslacht van het kind vast te stellen.

Ergste misbruik met zeer jonge kinderen

De Britse organisatie deelt het misbruik in drie categorieën in: A (seksuele handelingen tussen kinderen en volwassenen inclusief verkrachting en seksuele marteling – 23 % ), B  (niet penetrerende seksuele activiteiten – 21 %) en C (onbetamelijke beelden die niet in categorie A of B vallen – 56%). De meest ernstige vorm van seksueel misbruik (categorie A) kwam het meest (68%) voor in beelden waar kinderen van nul tot twee jaar in te zien waren.

Het VK weet hun aandeel wel terug te dringen

In 2016 onthulde het IWF in hun jaarverslag dat zij een opvallende verschuiving van het overgrote deel van kindermisbruikbeelden te zien was van Noord-Amerika naar Nederland. Het IWF meent dat in tegenstelling tot Nederland het Verenigd Koninkrijk juist effectief beleid voert om het gebruik van Engelse servers voor het hosten van beelden van kindermisbruik te bestrijden. Toen het IWF startte in 1996 hostten Engelse servers nog 18 procent van alle beelden van online kindermisbruik. Vandaag de dag is dat nog maar 0,04 procent. Het IWF wijst naar de zero tolerance benadering van het Verenigd Koninkrijk tegenover internetbedrijven.

Bedrijven aanpakken die hosting faciliteren

Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) kondigde eind vorig jaar in een brief aan de Tweede Kamer aan dat hij maatregelen ging nemen om beelden van kindermisbruik sneller en effectiever van internet te verbannen. Eén van de maatregelen is de bestuursrechtelijke aanpak van bedrijven die het online plaatsen van beelden van kindermisbruik faciliteren of geen energie en technologie willen investeren om deze beelden van hun servers te weren. De TU Delft houdt met een monitor bij hoe lang het duurt voordat een ICT-bedrijf beelden verwijdert nadat het Expertisebureau Online Kindermisbruik dit heeft laten weten aan het bedrijf.

Voorlichting aan jongeren

Defence for Children – ECPAT pleit voor een intensievere aanpak in Nederland door zowel de overheid als de private sector. Daarnaast moeten jongeren zich beter bewust zijn van de risico's en gevaren van sexting en grooming. Eén foto of filmpje gestuurd naar een vriendje of vriendinnetje kan zo ergens op een website belanden. Daarnaast kunnen volwassenen kinderen verleiden om dingen te doen die ze niet van plan waren. De overheid moet scholen verplichten om voorlichting over online risico’s structureel onderdeel te maken van de in het onderwijs verplichte seksuele voorlichting. 

Jaarlijks rapport

Het jaarlijkse rapport heeft onder meer als doel het versterken van wereldwijde actie tegen online beeldmateriaal van seksueel kindermisbruik. Het IWF is, samen met ECPAT International, een belangrijke speler in de WePROTECT Global Alliance om online seksuele uitbuiting van kinderen te stoppen. IWF werkt samen met 51 meldpunten in 45 landen, waaronder het Nederlandse Expertisebureau Online Kindermisbruik, met internationale internetbedrijven en met politie. 

Meer informatie

Lees het jaarverslag van het IWF
Lees meer over online kindermisbruik
Lees meer over de zelfhulpmodule voor mensen die kijken naar beelden van kindermisbruik
Bekijk hoe Thaise kinderen een film maken over de gevaren online