Het College voor de Rechten van de Mens heeft een advies uitgebracht over diabeteszorg in het onderwijs. Uit het advies volgt dat scholen de zorg aan leerlingen met diabetes niet zomaar mogen weigeren. Het College maakt duidelijk dat iedere school verplicht is te onderzoeken welke ondersteuning een leerling met diabetes nodig heeft. Scholen zijn vervolgens binnen hun mogelijkheden ook verplicht om deze ondersteuning te bieden. Het College heeft de uitspraak gedaan naar aanleiding van een adviesaanvraag van de Stichting Zorgeloos met Diabetes naar School. Defence for Children heeft de adviesaanvraag ondersteund met een Kinderrechtenstandpunt.

Adviesaanvraag

De Stichting Zorgeloos met Diabetes naar School heeft het College op 16 juli 2018 gevraagd welke verantwoordelijkheden scholen hebben om de zorg aan leerlingen met diabetes type 1 te organiseren en te verlenen. Het gaat in totaal om 2.200 leerlingen in het basisonderwijs en om 4.400 leerlingen in het voortgezet onderwijs. Hoewel het advies voornamelijk op leerlingen met diabetes type 1 is gericht, bevat het ook punten die richtinggevend zijn voor leerlingen met diabetes type 2. Aanleiding voor de adviesaanvraag is dat in de praktijk blijkt dat de zorg voor leerlingen met diabetes op school vaak als gunst wordt gezien in plaats van een recht. De zorg voor leerlingen met diabetes werd regelmatig bij voorbaat door scholen uitgesloten onder verwijzing naar hun medisch protocol. Uit het advies volgt dat scholen dit niet langer mogen doen.

Angst voor medische aansprakelijkheid

Leerlingen met diabetes type 1 moeten meerdere keren per dag hun bloedsuikerwaarde meten en insuline toedienen. Op school hebben zij daar in meer of mindere mate bepaalde zorg en ondersteuning bij nodig. De mate van zorg en ondersteuning hangt af van de leeftijd en zelfstandigheid van het kind, het gebruik van insulinepen of -pomp en het gebruik van een bloedglucosemeter of een sensor die bloedglucose meet. Scholen weigeren echter vaak om leerlingen ondersteuning te bieden, uit angst voor medische aansprakelijkheid.

Verplichting en verantwoordelijkheden van scholen

Het College heeft het advies gebaseerd op de Wet op de Gelijke Behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ) en de Wet Passend Onderwijs. Het uitgangspunt is dat leerlingen niet ongelijk mogen worden behandeld vanwege hun beperking. Alleen als de ondersteuning een onevenredige belasting vormt voor de school en dit is onderbouwd met onderzoek, kan de school in sommige gevallen ondersteuning weigeren. Dit betekent dat scholen bij iedere individuele leerling met diabetes gedegen onderzoek moeten doen naar de aanpassingen die de leerling nodig heeft en naar de mogelijkheden die de school heeft om de aanpassingen te verrichten. Ook dient bij het onderzoek naar de mogelijkheden vanuit het samenwerkingsverband te worden gekeken.

Krijgen de leerlingen geen passende ondersteuning in het onderwijs, terwijl zij hier wel recht op hebben en de school dit hoort te bieden, dan is er sprake van discriminatie. Het College is daar zeer duidelijk in: “Het op voorhand uitsluiten van (zorg aan) leerlingen met diabetes, zonder onderzoek te doen naar de individuele omstandigheden, zal leiden tot een verboden onderscheid in de zin van de WGBH/CZ.”

Kinderrechtenstandpunt

Defence for Children heeft ter ondersteuning van de adviesaanvraag een Kinderrechtenstandpunt geschreven. In het Kinderrechtenstandpunt is het internationale kinderrechtenkader uiteengezet, waarbij is ingegaan op het VN-Kinderrechtenverdrag en het VN-Mensenrechtenverdrag Handicap. Uit het internationale kinderrechtenkader volgt dat ieder kind met diabetes recht heeft op diabeteszorg op school. Ieder kind met diabetes heeft het recht op daadwerkelijke toegang tot onderwijs, zonder uitsluiting, waar hij of zij zorg en ondersteuning op maat moet ontvangen om volwaardig te kunnen deelnemen aan het onderwijs.

Defence for Children is verheugd over het advies van het College van de Rechten van de Mens. Het is van groot belang dat het advies daadwerkelijk wordt omgezet in beleid, zodat leerlingen met diabetes in de praktijk net als ieder ander kind normaal kunnen meedoen in het onderwijs.

Meer informatie 

Lees hier het advies van het College van de Rechten van de Mens