Zowel internationaal als nationaal gaan er steeds meer geluiden op om bedrijven en organisaties wettelijk te verplichten maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) betekent dat een bedrijf zich bewust is van de impact op mens en milieu en een goede balans zoekt tussen people, planet en profit. De bescherming van kinderen en hun rechten is een belangrijk onderdeel van MVO. Ook Defence for Children - ECPAT moedigt bedrijven aan om maatschappelijk verantwoord te ondernemen en ondersteunt toeristische ondernemingen in het integreren van maatregelen ter bescherming van kinderen tegen seksuele uitbuiting.

Due diligence

Bedrijven zouden in het kader van MVO onder andere mensen­ en kinderrechten moeten respecteren. Daartoe zijn ondernemingen gehouden hun werkwijze te onderzoeken op eventuele schendingen van die rechten. Dat wordt ook wel due diligence genoemd en het betekent letterlijk ‘gepaste zorgvuldigheid’. Due diligence gaat volgens MVO-Nederland om het permanent evalueren en reageren op (potentiële) risico’s en schendingen – zowel bij de eigen bedrijfsvoering als bij de uitbesteding van bedrijfsactiviteiten. Daarbij staan niet de risico’s voor en de rechten van het bedrijf zelf centraal, maar risico’s voor de samenleving.

Roep om wetgeving

• De Verenigde Naties kwamen in 2011 met de ‘Guiding Principles on Business and Human Rights’. In navolging daarvan zagen in 2012 ‘The Children’s Rights and Business Principles’, opgesteld door onder andere UNICEF, het licht. Het kinderrechtencomité bevestigde vervolgens in General Comment nr. 16 (par. 62 e.v.) dat alle bedrijven een eigen maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben wat betreft de eerbiediging van kinderrechten en dat Staten bedrijven zouden moeten verplichten due diligence uit te voeren.                
• Vorige maand kwam de Sociaal Economische Raad (SER) met het rapport Samen naar duurzame ketenimpact, waarin zij een combinatie van MVO-wetgeving en sectorale samenwerking adviseert als voorwaarde voor duurzame ketenimpact. De combinatie van verplichten door wetgeving en verbinden via samenwerking leidt volgens de SER tot de meeste impact in de keten om risico’s voor mens en milieu te voorkomen of aan te pakken. De SER stelt dat achterblijvers op het terrein van internationaal MVO moeten worden verplicht zich in te spannen hun due diligence op orde te brengen.
• De ChristenUnie kwam afgelopen maart met de initiatiefnota Tegen slavernij en uitbuiting – Een wettelijke ondergrens voor verantwoord ondernemen. De nota adviseert een due diligence-wetgeving en gaat daarmee een stapje verder dan de -nog niet in werking getreden- Wet Zorgplicht Kinderarbeid.
• In juli 2020 riep de VN Special Rapporteur on Trafficking in Persons, especially Women and Children, overheden en bedrijven op om uitbuiting van mensen en kinderen aan te pakken op basis van bindende (en vrijwillige) maatregelen. De Rapporteur onderstreept de zwakke punten van een puur vrijwillige aanpak en benadrukt de noodzaak voor de wettelijke inbedding van minimumverplichtingen die bedrijven moeten nemen om mensenhandel aan te pakken.

Gedragscode reisindustrie

Ook wij moedigen MVO aan en ondersteunen toeristische ondernemingen in het integreren van maatregelen ter bescherming van kinderen tegen seksuele uitbuiting. Dat doen we via the Code, een internationale gedragscode voor de reisindustrie. Defence for Children - ECPAT is in Nederland de lokale partner voor Nederlandse reisorganisaties die The Code ondertekenen en biedt ondersteuning bij de implementatie ervan. In Nederland zijn ongeveer 20 Code-leden, waaronder Accor, ANVR, TUI, ANWB, Corendon, Djoser, Koning Aap, Sawadee, Travel Counsellors, 333-Travel en Footprint Travel.

Meer informatie: 

• SER-rapport "Samen naar duurzame ketenimpact" van 18 september 2020.
• Initiatiefnota ChristenUnie "Tegen slavernij en uitbuiting - Een wettelijke grens voor verantwoord ondernemen'.
• Rapport van de VN-Special Rapporteur on trafficking in persons, especially women and children, van juli 2020.
• Internationale gedragscode reisindustrie: The Code.
• VN-Guiding Principles on Business and Human Rights.
• UNICEF, United Nations Global Impact en Save the Children 'The Children’s Rights and Business Principles'.