Onbevoegde zorg en onderwijs voor kinderen in gesloten jeugdhulp instelling in Bakkum
Sinds 4 februari 2019 verblijven er kinderen op de nieuwe locatie Antonius van Horizon voor gesloten jeugdhulp in Bakkum, gemeente Castricum in Noord-Holland. Defence for Children heeft hier grote zorgen over. De instelling was op het moment van opening nog niet officieel geregistreerd. Het pand voldeed niet aan de veiligheidseisen en er was geen onderwijs geregeld. Defence for Children ontvangt ook klachten over een te beperkt aanbod aan dagbesteding, dat kinderen teveel op hun kamer zitten en dat het personeel niet de benodigde kwalificaties heeft om zorg te bieden of les te geven.
Rechtbank beslist tegen advies in tot plaatsing
De beslissing tot plaatsing in deze nieuwe instelling is getoetst door Rechtbank Noord-Holland. Deze heeft op 20 februari 2019 een machtiging gesloten jeugdhulp afgegeven tegen de adviezen van de Raad voor de Kinderbescherming in. De Raad heeft tijdens de rechtszitting aangegeven dat de zorg en de veiligheid op deze locatie nog niet voldoende op orde zijn en dat de instelling zich in een opstartende fase bevindt.
Opening te vroeg
De gedragswetenschapper van de gecertificeerde instelling geeft in deze zaak aan dat een te lange gesloten plaatsing in de zaak van de minderjarige contraproductief kan werken. Ook de rechtbank concludeert dat de opening van locatie Antonius te vroeg is geweest en dat met het bieden van onderwijs nog moet worden gestart. Desondanks oordeelt de rechter mede op basis van eigen waarneming dat aan de minimumvereisten voor veiligheid en zorg is voldaan.
Zorgen over kwaliteit geboden jeugdhulp
Defence for Children vindt dat de belangen van de kinderen die op deze locatie verblijven zowel door de gemeente als door de rechter onvoldoende zorgvuldig zijn getoetst. Kinderen om wie grote zorgen zijn en die kwalitatief hoogstaande en passende, vaak zeer specialistische hulp nodig hebben, zouden niet geplaatst mogen worden op een locatie die nog niet aan de gestelde eisen voldoet. Het plaatsen van kinderen op een locatie waar onvoldoende gekwalificeerd personeel werkzaam is, waar nog geen onderwijs geregeld is en waar onduidelijkheid is over de werkwijze en de benodigde behandeling, is in strijd met het VN-Kinderrechtenverdrag op basis waarvan de overheid verplicht is om passende zorg aan kinderen te bieden.
Risico op overmatig toepassen vrijheidsbeperking
Nu er onvoldoende bevoegd personeel is, waarschuwt Defence for Children voor (overmatige) toepassing van vrijheidsbeperkende maatregelen, zoals fixatie, kamerplaatsing en afzondering. Uit onderzoek blijkt dat wanneer er onvoldoende deskundig personeel is er vaker gebruik wordt gemaakt van maatregelen die de vrijheid van de kinderen verder beperken. Op grond van het VN-Kinderrechtenverdrag geldt dat vrijheidsbeneming en vrijheidsbeperking alleen als uiterste maatregel mogen worden toegepast. Dit impliceert dat er voldoende alternatieven zijn in een passend zorgaanbod.
Er wordt nog onderhandeld over onderwijs
Op 26 maart meldde het Noordhollands Dagblad dat er onderwijs beschikbaar is vanaf 1 augustus 2019 op de locatie Antonius via de onderwijsinstelling Ronduit. Echter, de onderhandelingen over het onderwijs voor de periode 1 april tot 1 augustus lopen nog. Het is dan ook onduidelijk of het onderwijs goed is geregeld voor deze kinderen.
Zoek best mogelijke alternatief
Vrijheidsbeneming is een uiterste maatregel en vindt zijn legitimatie in het bieden van passende hulp. Ook verandert een gesloten plaatsing niets aan het recht op onderwijs, dus ook dat moet op orde zijn. Een locatie voor gesloten jeugdhulp waarvan de randvoorwaarden voor het bieden van passende (specialistische) zorg en onderwijs nog niet voldoende op orde zijn, is dan ook niet geschikt voor minderjarigen die vanwege hun complexe problematiek niet anders dan in een gesloten jeugdhulpinstelling geplaatst kunnen worden. Een instelling in de opstartfase zonder de benodigde kwaliteitswaarborgen voldoet hier dan ook niet. Defence for Children maakt zich hier zorgen over en is van mening dat zolang de kwaliteit niet op orde is, het best mogelijke alternatief moet worden gerealiseerd, zodat deze kinderen de zorg krijgen die nodig is.